Proefveld onbehandeld en behandeld met Vydate 10G
Schadelijke aaltjes geven opbrengstderving en vermindering van kwaliteit. Bovendien mag bij besmettingen met aardappelcystenaaltjes en chitwoodi geen pootgoed geteeld worden. Consumptie, pootgoed- en zetmeeltelers gaan deze plantparasitaire nematoden daarom al jarenlang te lijf. Dit met resistente rassen, ondersteunt met diverse middelen met als doel de aaltjesdruk te beheersen.
Vydate 10G
Eén van de middelen die telers tot hun beschikking hebben, is Vydate 10G van middelenfabrikant Corteva Agriscience. Het middel wordt ook door bieten-, uien- en peentelers toegepast. Sinds het wegvallen van Actara wordt Vydate 10G in pootgoed ook wel ingezet vanwege zijn werking tegen luizen.
Vydate 10G is een granulaat met als werkzame stof oxamyl. Bij het poten van aardappelen wordt het middel toegepast om schadelijke aaltjes (nematoden) te bestrijden. Het systemische middel wordt door de plantwortels opgenomen, die vervolgens goed beschermd zijn tegen aanvallen van aaltjes. Jan-Martijn Spruijt, area manager Noord-Nederland bij Corteva Agriscience: “Simpel gezegd zorgt Vydate ervoor dat de plant vanaf het begin van de teelt beschermd is tegen schadelijke aaltjes. Vydate is beter oplosbaar dan vergelijkbare producten en daarom is de plant vanaf het begin beter beschermd. Dit is een voordeel, omdat de meeste aaltjesschade in het begin van de teelt plaatsvindt.”
“Nevenwerking op luizen”
Dubbele werking
Het middel kent een dubbele werking, want het beschermt de aardappel ook bovengronds. Het middel wordt ook naar bovengrondse stengels en bladeren getransporteerd. En daar beschermt het tegen insecten zoals luizen. Spruijt: “De bladeren zijn na behandeling met Vydate een onaantrekkelijke landingsplek voor de luizen. In proefvelden bleven de behandelde veldjes met Vydate langer luisvrij. Gemiddeld duurde het in onze proefvelden ongeveer zestig dagen na poten voordat de eerste luizen gevonden werden. Dit was gelijkwaardig aan de werking van voorheen Actara.”
Stijgende virusdruk
Vydate 10G is echter wel duurder dan Actara voorheen was. Spruijt: “Toch zien we dat de luizenwerking van Vydate meer in de belangstelling komt bij de pootgoedtelers. Dit heeft natuurlijk te maken met het toenemend aantal afkeuringen. Akkerbouwers doen hun best om dit tegen te gaan, maar dat is blijkbaar nog niet genoeg. Als je alles wilt doen wat mogelijk is qua virusbescherming, dan is het gebruik van Vydate ook zeker een goede aanvulling.”
“Hulpmiddel voor de eerste weken na opkomst”
Spruijt vervolgt zijn relaas: “Als er de dag na een gewasbespuiting tegen luis een nieuwe stengel bovenkomt, dan is deze onbeschermd wanneer er geen Vydate is gebruikt. Wanneer er wel Vydate is gebruikt, dan vinden we geen luizen terug in de proefvelden in vergelijking met onbehandeld. Vydate 10G is dan ook vooral een hulpmiddel, zodat de plant beter beschermd de eerste weken doorkomt. Aanvullende bespuitingen met een korte interval met olie vanaf opkomst blijven daarnaast een belangrijke basis.
Verder zien we ook een goede nevenwerking tegen coloradokevers. In een proefveld in 2019 bleek Vydate een betere nevenwerking tegen de coloradokever te hebben dan alternatieve producten (evenals een betere werking tegen aaltjes).”
Closer
Waar Vydate de aardappelplant helpt beschermen in de eerste weken na opkomst, doet het nieuwe insecticide Closer dat later in de teelt. Rien Bos, area manager Zuid- Nederland bij Corteva: “Closer is een nieuw luizenmiddel dat in de open teelten is toegestaan in aardappelen en kolen sinds 2019. Dat is op zich al goed nieuws in een tijd dat er middelen verdwijnen. Van alle luizendoders die momenteel op de markt zijn, heeft Closer de snelste en langste werking. Closer heeft een nieuwe werkwijze die niet vergelijkbaar is met die van andere luisdoders.”
Na de bloei
Ook hier stelt Bos vast dat Closer niet in zijn eentje gaat zorgen voor een oplossing van het virusprobleem in het pootgoed. “We moeten nuchter blijven, maar het is wel een extra instrument voor de teler om virussen te bestrijden. Voorlopig is er alleen nog een toelating van Closer na de bloei. Er is (nog) geen toelating om Closer ook te mogen toepassen vóór de bloei, maar daar werken we nog aan.” Ook na de bloei kan Closer nuttig zijn. Want hoe later de loofdoding plaatsvindt, hoe hoger het percentage klasseverlaging is. Dus blijkbaar vindt er ook op het eind van de teelt nog besmetting plaats.
“Het venijn zit hem ook in de staart”
“Als de aandacht naar loofdoding en maatsortering gaat, dan grijpt de luis blijkbaar nog zijn kans. De laatste cijfers van de NAK tonen aan dat de viruscijfers stijgen naarmate het loof later wordt gedood. Dat pleit enerzijds voor vroegere loofdoding, maar daarmee mis je opbrengst. Anderzijds pleit dat voor alerte virusbestrijding in die laatste weken van de groei. Vroege bestrijding met onder andere olie blijft een belangrijke basis, maar het is net zo belangrijk om de aandacht voor virusbestrijding vol te houden tot het einde. Het venijn zit hem soms letterlijk in de staart. Door het wegvallen van Reglone waardoor meer kans op hergroei, wordt dat nog belangrijker.”