De soortenrijkdom op landbouwgronden in de Europese Unie blijft achteruitgaan, ondanks maatregelen in het Europese landbouwbeleid om de biodiversiteit te stimuleren. Intensieve landbouw blijft een belangrijke oorzaak van de verslechtering. Dat stelt de Europese Rekenkamer vast in een rapport dat vrijdag werd gepubliceerd.
Voor de periode tussen 2014 en 2020 trok de Europese Commissie 86 miljard euro uit (8,7% van het EU-budget) voor biodiversiteit. Daarvan was 77 procent (66 miljard euro) afkomstig van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). Maar die uitgaven halen weinig uit en de manier waarop de Europese Commissie de bestedingen monitort is onbetrouwbaar, aldus de controleurs. “De commissie en de lidstaten gaven de voorkeur aan opties met weinig impact.”
Biodiversiteit
Sinds 1990 zijn de populaties akker- en weidevogels en graslandvlinders, een goede indicator voor veranderingen, met meer dan 30 procent gedaald. Ook de verscheidenheid aan kleine zoogdieren, insecten en natuurlijke vegetatie liep terug.
In 2011 rolde de Europese Commissie haar biodiversiteitsstrategie uit. De doelstelling was om de teruggang uiterlijk dit jaar een halt toe te roepen. Ze wilde hiervoor de bijdrage van land- en bosbouw aan de instandhouding van de biodiversiteit verhogen en een “meetbare verbetering” realiseren. Maar die doelstelling is niet gehaald, mede omdat de strategie geen meetbare streefdoelen voor de landbouw bevatte. Dat hebben de controleurs vastgesteld na bezoeken aan Cyprus, Duitsland, Ierland, Polen en Roemenië.
GLB
“Het gemeenschappelijk landbouwbeleid is tot nu toe onvoldoende gebleken om de achteruitgang van de biodiversiteit op landbouwgrond, een grote bedreiging voor zowel landbouw als milieu, tegen te gaan”, aldus rekenkamerlid Viorel Stefan.
Farm-to-Forkstrategie
De Europese Commissie presenteerde vorige maand de biodiversiteits- en Farm-to-Forkstrategie voor 2030. Die moet het GLB beter laten inspelen op de uitdagingen zoals biodiversiteitsverlies, klimaatverandering of de generatievernieuwing, en tegelijk de Europese landbouwers steun blijven geven voor een duurzame en concurrerende landbouwsector. De strategieën voorzien in een halvering van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen tegen 2030 en willen het gebruik van kunstmest en antibiotica verder terugdringen. Op een kwart van het totale landbouwareaal zou in 2030 biologisch moeten worden geboerd. De Rekenkamer beveelt de Commissie beter te coördineren en monitoren, en meetbare doelstellingen te hanteren.
Bron: VILT