Op Goeree-Overflakkee maakt akkerbouwbedrijf Van Es gebruik van een nieuwe pootcombinatie van AVR. Er is gebruik gemaakt van een hele nieuwe combinatie van zowel de Ceres 440 pootmachine als de nieuwe GE-Force frontfrees. We horen de ervaringen van deze combinatie aan uit de eerste hand en in het veld.
Het is eind maart als we het bedrijf bezoeken, prachtig weer en één en al actie in het veld. Zo ook op het akkerbouwbedrijf van Van Es in Nieuwe Tonge. Leen van Es runt het bedrijf samen met zijn neef Leon. Aanleiding van het bezoek was de nieuwe AVR pootcombinatie. De grond waarop Van Es teelt, bestaat uit zavel met een afslibbaarheid van gemiddeld rond de vijftien procent. Hierop is een breed assortiment gewassen geteeld, met naast aardappelen ook plant- en zaaiuien, suikerbieten, knolselderij, tarwe, graszaad en tulpen. Er zijn jaarlijks rond de 180 hectare aardappelen gepoot, zowel consumptie als pootgoed.
Combineren in één werkgang
Van Es heeft bij het aardappelpoten al vele jaren ervaring met het combineren van werkzaamheden in één werkgang. Nu heeft het bedrijf geïnvesteerd in een nieuwe combinatie van AVR. “Met zo’n oppervlakte is het efficiënt om de werkzaamheden zoveel mogelijk te combineren”, zo legt Leon van Es uit. Als voordelen noemt hij dat de grond zo het vocht gemakkelijker vasthoudt en één man het werk kan doen. Ook vindt hij dat je op deze manier niet het risico loopt dat je op een ongelegen moment uitregent omdat er geen land in het voren klaar gelegd is.
Het bedrijf combineert werkzaamheden al ongeveer veertig jaar. Aanvankelijk begon het combineren van een pootmachine met een Steketee triltand. Naderhand is deze vervangen door een rotorkopeg, totdat veertien jaar geleden deze weer werd vervangen door de Multivator van AVR, dat is een frontfrees voor op de trekker waarmee hij begon met het planten en ruggen trekken in één werkgang.
AVR G-Force frontfrees
De jongste noviteit van AVR op dit gebied is de AVR G-Force frontfrees. Kenmerkend aan deze frees is de 7,5 centimeter grote afstand van de tandpunten tot de rotoras. Omdat ook in dezelfde werkgang de ruggen worden getrokken, moet de frees iets dieper werken dan alleen voor het pootbed klaarleggen. Bij een frees met kortere tanden moet dan te veel grond verwerkt worden waardoor de frees vol loopt en zwaarder trekt. Door een andere plaatsing van de tanden heeft de frees meer ‘lucht’ en trekt daarom lichter.
Een verdere noviteit van deze frees is de geveerde freeskap boven de frees as. Als die aankoekt wordt hij zwaarder. Hierdoor komt de kap naar beneden en is de koek door de freestanden verwijderd waardoor de kap dan weer terug veert. Mocht de grond te fijn of te grof vallen, dan heeft de frees een versnellingsbak met drie versnellingen om het toerental aan te passen.
Doorontwikkeling toch mogelijk
Wat betreft de pootmachine had Van Es het idee dat alles aan het pootprincipe al eens was uitgevonden en dat er nauwelijks nog wat te verbeteren viel. Desondanks vindt hij dat AVR er in is geslaagd de nieuwe Ceres 440 op veel details positief aan te passen.
Eén van de eerste dingen die hij noemt is de mooiere vorm van de vorentrekkers, deze zijn nu spitser van vorm. De bovenrol van de pootband is nu groter met een rustiger loop als gevolg. De pootbekers hebben een iets andere vorm waardoor de aardappelen beter blijven liggen en ze zijn geschikt voor grotere maten (40-80 mm). Voor kleinere maten (28–45 mm) kunnen inzetbekers geplaatst zijn. Jos den Boer van AVR vult hierbij aan dat de pootkanalen zelf voor- en achterwaarts verstelbaar zijn gemaakt waardoor de grote maten goed gepoot worden en op de maat van de aardappelen kunnen zijn ingesteld. De trillers van de pootbanden zijn nu niet meer puur elektrisch aangedreven, maar worden nu op toerental gestuurd zodat alle banden op basis van een toerensensor even snel draaien voor een meer uniforme trilintensiteit. Den Boer noemt de werking vergelijkbaar met een cruise control in auto’s.
Isobus klaar
De machine is Isobus klaar, als een gebruiker een moderne met Isobus uitgeruste trekker heeft hoeft hij dus geen extra bedieningssysteem voor de pootmachine aan te schaffen. Met de elektronische bediening kunnen ook de pootafstanden aangepast zijn, bijvoorbeeld iets nauwer poten naast de spuitpaden. En voor het poten van geren kan men plaats specifiek poten. Aan de hand van taakkaarten kan elk element automatisch bij- of uitgeschakeld zijn dankzij de hydraulische aandrijving.
Nieuw is verder dat men nu met een druk-op-de-knop de pootelementen kan vullen, dat wil zeggen de machine draait de aardappelen tot het moment dat ze er uit vallen. In de praktijk komt het er op neer dat als men begint met het eigenlijke poten de machine ook gelijk aardappelen in de grond brengt, net als bij een veldspuit waar men eerst de leidingen vult met spuitvloeistof. Met dezelfde techniek kan de teler na het poten de machine ook leegdraaien en hoeven de laatste aardappelen niet handmatig uit de machine te zijn gehaald.
Afgiftes granulaten en spuitvloeistoffen
Behalve de pootmachine zelf kunnen met de computer ook de afgiftes van granulaten of spuitvloeistoffen aangestuurd zijn en bij het veranderen van de rijsnelheid worden de doseringen automatisch mee aangepast. Dat geldt ook voor eventuele startmeststoffen die met het planten zijn toegediend. Op het bedrijf van Van Es vindt tijdens het poten ook een behandeling met Amistar plaats voor een betere schilkwaliteit en tegen rhizoctonia.
De bunker heeft een vlakkere bodem en de bunker zelf is iets breder geworden waardoor de toevoer naar alle elementen gelijkmatig is en de twee buitenste niet het eerst droog komen te staan. De aanaardkap werkt ook heel goed en nauwkeurig.
Tijdens ons gesprek draait medewerker John Terhoeve op GPS zijn rondjes over het veld, de grond is mooi en de aardappelen komen mooi in de grond. De 270 pk New Holland heeft voldoende capaciteit om de combinatie aan te drijven en te tillen. Hij vindt het praktisch dat men nu naast de machine de pootdiepte kan instellen.
Dit betreft een artikel uit onze Akkerbouwkrant. De Akkerbouwkrant gratis thuis op de mat?
Tekst en beeld: Hendrik Begeman