Het exact toedienen van (blad)bemesting is voor akkerbouwer Hans Stegeman uit Biddinghuizen belangrijk om de groei van zijn gewassen bij te sturen. BijmestMonitor van Eurofins Agro geeft handvatten om tijdens het seizoen te zorgen voor precies voldoende beschikbare nutriënten voor het gewas. Voor de teelt van pootgoed en consumptieaardappelen heeft Stegeman veel huurland. “Ik heb de grond vaak maar één jaar in beheer. De bemestingstoestand van de bodem is interessant, maar het draait dan vooral om het voeden van de plant.”
De nuances op de percelen in de Flevopolder zijn niet heel groot. Met basisbemesting kan Hans Stegeman daarom goed uit de voeten, omdat hij redelijk inzicht heeft in hoeveel direct opneembare nutriënten er in de bodem zitten. Omdat hij de huurpercelen vaak maar één jaar in beheer heeft, kan hij niet veel anders. De groei van het gewas in de loop van het seizoen is daarom veel belangrijker. Wat doet de mest? Hoeveel heeft het gewas opgenomen? Is er sprake van tekort of misschien wel een overmaat waar hij op moet sturen? Het doel van de teelt is bovendien ook van belang. Met pootgoed is tal belangrijk, terwijl bij de consumptieaardappelen, die via Nedato worden afgezet, de knolgrootte en bewaarbaarheid een grote rol spelen.
Sturen op spoorelementen
De teler uit Biddinghuizen werkt sinds drie jaar met BijmestMonitor van Eurofins. Dit geeft Stegeman de benodigde cijfers waarmee hij kan sturen met spoorelementen. “Ik heb zelf het stuur in handen. Dit overzicht is voor mij ontzettend waardevol om de richting te bepalen”, vertelt Stegeman. Telers die gebruik maken van BijmestMonitor laten tijdens het seizoen gelijktijdig een grond-en gewasonderzoek uitvoeren. De monsters worden snel geanalyseerd en de telers krijgen adviezen of en welke nutriënten ze moeten bijsturen. “Vaak prikken wij vandaag en dan zijn dankzij een woestijndroogtechniek vaak morgen de resultaten bekend”, legt onderzoeker Karst Brolsma van Eurofins uit. “We bestuderen in het bijzonder de nutriëntenkringloop. Met andere woorden, hoeveel wordt er aangevoerd via bemesting, hoeveel zit er in de bodem en in het gewas en hoeveel wordt er afgevoerd bij de oogst. Op basis van die informatie, gekoppeld aan de streefwaardes, kunnen we een advies opstellen voor een bijmeststrategie.”
BijmestMonitor
Het advies van Eurofins is er op gericht om tijdens de groei voor het gewas precies genoeg nutriënten beschikbaar zijn. “Met BijmestMonitor kan de teler bemesting op maat geven en inspringen op het feit dat temperatuur en neerslag ieder jaar anders zijn. Met de resultaten leren we voortdurend meer over de relatie tussen nutriënten in de bodem en opname door het gewas. Vooral dat laatste is landbouwkundig vaak een uitdaging. Veel opname gaat via de wortel. Alleen bij een lage beschikbaarheid van bijvoorbeeld mangaan in de bodem gaat het grootste deel van de opname via het blad. De monsters die we nemen geven inzichten, waarbij we onze advisering over basisbemesting in het seizoen verder kunnen optimaliseren.”
Bemesting ingewikkelde materie
“Bij ons staat de plant centraal en daarom is dit gewasgerichte advies enorm waardevol. Vooral met de consumptieaardappelen, omdat het seizoen van pootaardappelen zo enorm kort is. Op het moment dat je denkt iets te moeten doen, ben je daar al te laat.” Stegeman laat zich voor een aantal hectares ook bijstaan door een adviseur van TTW uit Oude Tonge. “Ook omdat bemesten best een ingewikkeld onderwerp is, terwijl je de voeding van de aardappelplant zo optimaal mogelijk wil hebben. Mijn doel is om kwaliteit te telen. Als ik daar voor zorg dan komen de kilo’s ook. In het verleden was het voor mij vaak andersom, wat er in de praktijk op neerkomt dat je veel kunstmest oftewel stikstof aan het strooien bent.”
Stegeman heeft het doel om in stikstof terug te gaan en profijt te trekken uit het toedienen van spoorelementen in bladbemesting. “Tijdens de teelt is fosfaat heel belangrijk. Omdat we soms te maken hebben met fixerende gronden, is het belangrijk dat we een goede mix maken.” Grondanalyses laten een hoge pH zien. Uit de staartjes van Bijmestmonitor blijkt echter na bladanalyse van het gewas dat de resultaten bij Stegeman over het algemeen netjes zijn. “Dat onderstreept dat niet alleen de informatie uit de bodem van belang is.”, analyseert Karst Brolsma. “De kunst en de uitdaging aan de teler is om uit ons advies de goede dingen te halen.”
Hans Stegeman weet veel dingen al op gevoel goed in te schatten. “Bijmestmonitor bevestigt dit of prikkelt mij om aan andere knoppen te gaan draaien.” De beschikbaarheid van kali is voor de teler bijvoorbeeld steeds belangrijker. Vanwege de bewaarkwaliteit, maar ook met het oog op het klimaat. “We dienen zowel stikstof als kali als losse producten toe om de plant stressbestendig te maken. Met Rosetta’s zijn we ooit een keer tegen blauwgevoeligheid aangelopen. Daar bleek kali niet op orde. Uiteindelijk moeten wij een product krijgen dat we lang goed kunnen bewaren, dus moeten we kali in die knol krijgen om een mooi sterke robuuste aardappel te telen. Wij worden afgerekend op hoe de aardappel in de winkel komt te liggen. Sorteren, verwerken, verpakken. Allemaal factoren waarbij kali belangrijk is.”
Spiegel bemestingsstrategie
“Met BijmestMonitor zijn we ontzettend content. Het is ook een spiegel, een analyse van onze bemestingsstrategie. Veel besluiten neem je op gevoel en dan laten de cijfers zien of ik goed bezig ben.” Zo ziet Stegeman verschillen tussen de rassen, waardoor hij eigenlijk ook al weet waar hij bijvoorbeeld wat extra magnesium of mangaan moet toedienen. “Sowieso moet ik van mezelf altijd weten wat er in het gewas gebeurt. Het stand van het gewas, maar ook regelmatig gaat de schop de grond in om bijvoorbeeld te bepalen welk ras ik er op zet.”
Brolsma is blij met hoe Stegeman de tool van Eurofins in de praktijk inzet. “Ook vooral omdat wat wij adviseren niet heilig is, daar mag best van worden afgeweken. De teler moet ook zelf blijven nadenken. BijmestMonitor helpt als beslissingsondersteuning en geeft vaste ijkpunten. Het gaat er uiteindelijk om de focus op de plant. Die moet goed vitaal en sterk blijven.”
Dit betreft een artikel uit onze Akkerbouwkrant. De Akkerbouwkrant gratis thuis op de mat?
Tekst: Martin de Vries
Beeld: Martin de Vries en Eurofins Agro
