Akkerbouw- en loonbedrijf Van der Poel in het Zuid-Hollandse Abbenbroek zet precisielandbouw in om nu en in de toekomst efficiënt te werken. Het is ook de belangrijkste reden om deel te nemen aan de Nationale Proeftuin Precisie Landbouw (NPPL). “Niet per se om voorop te lopen, maar vooral ook om de theoretische kennis te verenigen met de praktijk en te kijken welke technieken op mijn bedrijf passen.”
De aanwezigheid van een breedmeststrooier op het bedrijf van Van der Poel heeft de deur naar meer precisietechnieken opengezet. “We werken veel samen met loonbedrijf Varekamp in Tinte. Dat is het bedrijf van mijn ooms. Zij doen ook veel in afzet van de compostering in de Botlek. Eigenlijk zochten zij ook zoiets. Om elkaar niet in de wielen te rijden, is het idee ontstaan om beide een wagen te kopen en dan samen te werken. We hebben er toen twee verkocht en daar is er één voor terug gekomen. Een Tebbe MS 140.”
De meststrooier is uitgevoerd met een weeginrichting, waardoor het mogelijk is om compost en andere vaste meststoffen variabel mee te verstrooien. Taakkaarten worden ingezet om dit variabel en plaatsspecifiek te doen. “De belangrijkste reden is om de afstelling en verdeling van het strooiwerk zo efficiënt mogelijk te doen. Omdat de meststrooier is uitgevoerd met schotel en horizontale walsen ben je enorm flexibel. We zien ook de vraag uit de sector naar het fijne strooiwerk toenemen.”
Gebruik weeginrichting
Van der Poel is echter wel realistisch. Het strooien op basis van taakkaarten werkt enorm goed. Maar in de praktijk blijkt dat 95 procent van de klanten alleen gebruik maakt van de weeginrichting en niet voor plaatsspecifiek. “Ook op ons eigen akkerbouwbedrijf doe ik het niet op alle percelen. Voor sommige gewassen, bijvoorbeeld in aardappelen, is dat niet altijd nodig en kies je toch voor breedwerpig. Hebben we het over kleine hoeveelheden, zoals een compostgift van veertig tot vijftig ton, dan helpt de techniek. Het werkt desalniettemin wel heel mooi. Bijvoorbeeld als je kijkt naar fosfaat om in te spelen naar de verschillen in een perceel. De precisietechnieken helpen om de verschillen niet te vergroten.”
Door het meststrooien is de interesse voor precisietechnieken bij Van der Poel aangewakkerd. “Mijn overtuiging is dat je vanuit je eigen bedrijf moet kijken wat voor jou toepasbaar is en waar je een goed verdienmodel uit kunt halen.” Met deze instelling is Van der Poel in het NPPL-project gestapt. Op het bedrijf staat sinds een paar jaar namelijk ook een Amazone UX4200-veldspuit, die is uitgerust met sectie-afsluiting, wat de mogelijkheid biedt om op basis van taakkaarten plaatsspecifieke bespuitingen uit te voeren. “Als je zo’n machine koopt, vind ik dat je de techniek ook moet proberen. Het is zonde om het niet te doen.”
Juiste afgifte dankzij taakkaarten
Van der Poel werkte al samen met ‘groeispecialist’ Van Iperen BV uit Westmaas. “Op basis van taakkaarten hebben we bodemherbiciden gespoten in de zaaiuien en dat bevalt enorm goed.” De precisieafdeling van Van Iperen neemt Van der Poel daar bij aan de hand. De specialisten maken taakkaarten, dat doen ze ook voor het strooien om tot de juiste instelling van giften te komen. “Zij mailen die naar ons en wij laden het in. In principe kunnen we dat voor onze eigen percelen ook zelf, zeker als ze al gescand zijn, maar ze zijn daar zo gedreven in dat is dan snel geregeld. Zeker in de drukke tijden is het ideaal dat je van die expertise gebruik kunt maken.”
Van Iperen werkt volgens het principe van stapelen van historische kaarten. “De gegevens van de bodem- en potentiekaarten koppelen ze aan satellietgegevens. Met vijf jaar data krijg je de verschillen in een perceel goed in beeld. Zeker voor de eigen percelen geeft dit goede inzichten in waar de meeste potentie zit.” Van der Poel prefereert deze manier van werken boven bodemscans. “Daar heb ik wel naar gekeken, maar vanuit het NPPL is er een keer een vergelijk met vijf bodemscanners op hetzelfde perceel gemaakt, met vijf keer een andere uitkomst. Dan zie ik de meerwaarde niet.”
De Amazone-veldspuit heeft een werkbreedte van veertig meter. “Het is het gelukt om met andere doppen op een perceel van zes hectare een liter Stomp te besparen. Als ik dan ga omrekenen dan levert dat directe milieuwinst op. In de toekomst komt er vast en zeker een andere spuit, maar de kunst van precisielandbouw is ook om bruikbare machines op het bedrijf preciezer te laten werken.”
Verschillende sporen in NPPL
Deelname aan NPPL levert Van der Poel goede contacten op. De verhalen van andere deelnemers inspireren hem om te kijken hoe hij met het huidige machinepark zaken anders kan doen. “Al moet ik wel zeggen dat ik wat meer had verwacht van het verenigen van de theoretische kennis naar de praktijk.” Daarom kiest Van der Poel er voor om gebruik te blijven maken van de diensten van Van Iperen. “Zij kennen mijn bedrijf en mijn situatie.”
Het NPPL-project loopt op het bedrijf van Van der Poel over drie sporen, die met name op het akkerbouwgedeelte zijn gericht. “Allereerst plaatsen we gericht in de percelen vochtsensoren en we hebben twee weerstations. We experimenteren hier nog altijd mee, maar het idee is om uiteindelijk te beregenen op maat in de vroege aardappelen en vroege plantuien. Het is met deze sensoren wel belangrijk om te bepalen wat je er mee wilt en wat je kunt. We plaatsen ze nu op knol- en op ploegniveau. Dat moet uiteindelijk een bruikbaar beregeningsadvies opleveren. Nou is de beschikbaarheid van zoet water bij ons op zich niet een groot probleem. We hebben voldoende zoet water. Dat wordt erg goed gemeten. Ondanks dat we relatief dichtbij de zee zitten, is van verzilting hier geen sprake.”
Een tweede spoor is het gebruik van rijpaden. In de buurt van Tinte heeft Van der Poel een aantal percelen met bebouwing. “Deze drie huizen hebben we in een computer in laten meten. Het idee was om door middel van rijpaden het beteeld oppervlak te vergroten, maar uiteindelijk is dit op niets uitgelopen.”
Variabel aardappel poten
Over variabel aardappel poten, het derde spoor, is de teler uit Abbenbroek wel positief. “Mijn hydraulisch aangedreven pootmachine, een Grimme GL420, is zo’n drie tot vier jaar oud. De software bleek de kaarten niet te lezen. Twee jaar geleden kon ik een Grimme Exacta van een collega gebruiken. Daarmee lukte het wel. Met zijn pootmachine is vijf hectare variabel gepoot en ik heb ook nog twee hectare als referentie met mijn GL420 gedaan.” Van Iperen heeft de kiemproef verzorgd. “Het pootgoed krijg ik aangeleverd. Van Iperen telt de stengels en op basis daarvan wordt een bodempotentiekaart gemaakt. Aan de hand van de stengels wordt dus eigenlijk bepaald hoeveel knollen er op een bepaalde afstand worden gelegd.”
Van der Poel ervaart daadwerkelijk de voordelen. Die zijn dusdanig gunstig dat de teler afgelopen april toch met zijn eigen Grimme GL420 variabel is gaan poten. “Min of meer handmatig. De gps-kaart in de terminal met daarnaast verschillende briefjes. Groen betekent bijvoorbeeld een pootafstand van 28 centimeter, geel bij wijze van 34. Iedere gang draai ik aan de knop. Op die manier kan ik toch variabel werken, zonder dat ik mijn poter moet inruilen. Dat is voor mij een stap te ver.” Van der Poel is benieuwd hoe dit uitpakt. “Al realiseer ik me dat ik best bonte percelen heb.”
De integratie van precisielandbouw neemt Van der Poel het liefst in kleine stapjes. “Duurzaamheid is voor ons produceren met zo min mogelijk input. Echter, niet alle technieken zijn lonend en passen hier op het bedrijf. Dat is voor mij een voorwaarde. Ik ben niet van de luchtballonnen. Ik wil de reële kansen pakken, maar ik hoef niet de grootste pionier te zijn.”
Peter van der Poel
Vader Bram van der Poel was een gedreven koeienman, maar is in 2003 gestopt om zich op de akkerbouw te richten. Het melkveebedrijf in Tinte had zo’n vijftig hectare scheurbare grond, wat kon worden omgezet. Peter van der Poel is in 2007 in het bedrijf gekomen en toen is ook de loonwerktak aan het bedrijf toegevoegd. “Mijn vader op de kipper en ik op een mobiele Volvo EW140C-graafmachine”
Dit betreft een artikel uit onze Akkerbouwkrant. De Akkerbouwkrant gratis thuis op de mat?
Tekst: Martin de Vries
Beeld: Loonbedrijf Van der Poel en Martin de Vries