Als overgangsmaatregel naar het nieuwe GLB (vanaf 2023) keurde de Vlaamse overheid voor 2022 vijf pre-ecoregelingen goed. Pre-ecoregelingen zijn verbintenissen waarbij de landbouwer zich vrijwillig engageert om maatregelen te nemen die een gunstig effect hebben op milieu, klimaat en biodiversiteit. In dit artikel gaan we dieper in op de pre-ecoregeling voor precisielandbouw.
Met precisielandbouw kunnen landbouwers meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen, maar ook zaden en water, efficiënter inzetten. De tractor moet zijn uitgerust met een GPS of RTK-GPS die de machine aanstuurt, zodat de meststoffen of gewasbeschermingsmiddelen precies neerkomen waar ze nodig zijn. Ook percelen die in 2022 plaatsspecifiek bekalkt worden op basis van een taakkaart, maken deel uit van de pre-ecoregeling precisielandbouw. Een taakkaart is een kaart die het bekalkingstoestel aangeeft op welke plekken meer of minder kalk moet toegediend worden. Met deze taakkaart kunnen landbouwers dus plaatsspecifieke bekalking toepassen.
Automatische GPS- of RTK-GPS-aansturing
Door de automatische aansturing van landbouwmachines via GPS kunnen landbouwers voorkomen dat er overlapping is in de stroken waar meststoffen of gewasbeschermingsmiddelen toegediend worden. Daardoor kan er bespaard worden op gewasbeschermingsmiddelen, vloeibare kunstmeststoffen en korrelmeststoffen en zal de milieu- en klimaatimpact ervan verminderen. Enkel GPS op de trekker volstaat niet. De spuitmachines en/of korrelmeststofstrooier moeten daadwerkelijk via GPS zijn aangestuurd. De sectieafsluiting moet automatisch (= GPS-gestuurd op basis van de positie) gebeuren, zonder menselijke tussenkomst. Dit noemen we in deze context GPS-aansturing.
Om in aanmerking te komen voor de pre-ecoregeling, moet de landbouwer deze vorm van precisielandbouw op minstens 80% van het totale areaal subsidiabele hoofdteelten toepassen. De precisielandbouw mag ook door een loonwerker worden uitgevoerd, maar er moeten steeds voldoende bewijsstukken bijgehouden worden.
Zowel GPS-aansturing als RTK-GPS-aansturing komen in aanmerking. De landbouwer kan opteren om zowel gewasbeschermingsmiddelen én korrelmeststoffen via precisielandbouw uit te voeren, of enkel gewasbeschermingsmiddelen of enkel korrelmeststoffen. Afhankelijk van deze keuzes kent de Vlaamse overheid een ander subsidiebedrag per hectare toe. Verder is het maximale subsidiebedrag ook afhankelijk van de oppervlakte (lager bedrag per hectare bij grotere oppervlakte) en beperkt tot maximaal 100 ha. De precieze bedragen zijn vermeld in de informatiefiche op de website.
Plaatsspecifiek bekalken
Een volgende stap in de toepassing van precisielandbouw is het plaatsspecifiek toedienen van inputs op basis van perceelsgegevens (bodemgegevens, gewasbeelden of opbrengstgegevens). Omdat in de praktijk het plaatsspecifiek bekalken op basis van taakkaarten al het meest ontwikkeld is, ondersteunt de Vlaamse overheid deze toepassing van precisielandbouw. Daarenboven is een optimale pH-waarde van de bodem essentieel voor een goede opname van nutriënten én een parameter die relatief snel kan verbeteren.
Om een taakkaart te kunnen aanmaken, is er eerst een bodemscan (inclusief analyse van grondmonsters ter kalibratie) nodig om de variabiliteit in pH binnen het perceel in kaart te brengen. Deze informatie is omgezet in een taakkaart zodat deze via GPS een machine kan aansturen om variabel te gaan bekalken, op maat van het perceel. Percelen die in 2022 plaatsspecifiek bekalkt worden op basis van een taakkaart aangemaakt vanaf 30 september 2021, komen in aanmerking voor de subsidie.
Voor plaatsspecifieke bekalking kan de landbouwer een maximaal subsidiebedrag van 100 euro/ha ontvangen.