Op vrijdag 23 september werd de eerste hennepoogst in Zwijndrecht geteeld. Daar onderzoeken boeren, samen met C-BIOTECH, het centrum voor Milieukunde van UHasselt en Boerenbond of de teelt potentieel heeft om schadelijke stoffen zoals PFAS en PFOS uit de bodem te halen.
Dat kan het doen via een techniek genaamd fytoremediatie, een methode die ervoor zorgt dat dure afgravingen kunnen voorkomen zijn en het bodemleven bespaard blijft. Hennep wordt zo een interessante teelt voor zowel maatschappij als boer.
Zuiveren via hennep
Ongeveer een tweetal maanden geleden zaaiden een aantal Zwijndrechtse boeren een nieuwe vorm van vezelhennep in, speciaal gekweekt om de zuiveringscapaciteit van de plant te vergroten. Omdat hennep dieper wortelt dan de meeste gewassen, een grote bladoppervlakte heeft en daarnaast ook een krachtige groeier is, neemt hij versneld stoffen op uit de bodem. Naast water en andere voedingsstoffen worden ook verontreinigende stoffen zoals PFAS en PFOS zo sneller opgenomen. “Aangezien er 1 miljoen hennepplanten op een hectare passen, hebben we zo een krachtige natuur-gebaseerde saneringsoplossing van eigen bodem”, stelt Sofie Thijs, onderzoeker van het centrum voor Milieukunde en de UHassselt.
Verwerkingsmogelijkheden
Hennep kan dus ingezet worden om schadelijke stoffen uit de bodem te verwijderen en op te slaan in de plant. Voor de delen van de plant die na oogst PFAS-vrij blijken te zijn, is er bovendien nog een duidelijke afzetmarkt. “Hennep biedt veel mogelijkheden als grondstof voor de bio-economie”, zegt Frederik Verstraete, CEO van C-BIOTECH, “Hennep is in onze streken eeuwenlang gebruikt voor het maken van papier, scheepstouwen, zeilen, visnetten en kledij. Het kan ook ingezet worden voor het vervaardigen van bouwmaterialen en isolatie, of om kunststof op basis van fossiele brandstoffen te vervangen.”
Hennepboeren
Ook voor boeren ligt er een verdienmodel in het telen van hennep. “Boerenbond is altijd op zoek naar nieuwe teelten die een verschil maken voor boer, maatschappij en omgeving en volgt de innovatieve mogelijkheden van vezelhennep daarom van nabij op. Naast de mogelijkheden op gebied van verwerking, is hennep ook een teelt die weinig eisen stelt. Dankzij zijn beperkte behoefte aan input van voedingsstoffen, groeit hennep zo goed als overal. Boeren kunnen het daarom bijvoorbeeld ook gebruiken als rustgewas voor percelen waarop normaal gesproken andere gewassen zijn geteeld, of als transitiegewas in de omschakeling naar bio. Met weinig input genereert de plant zo veel output, en geeft het een landbouwer op korte termijn waar voor zijn geld”, haalt Kristof Severijns, consulent Boerenbond, aan.
“Daarnaast blijkt hennep ook goed bestand tegen droogte. Ondanks de late inzaai en de droge zomer werden de planten op verschillende plaatsen ruim twee tot drie meter hoog. Voor de landbouwer is hier op verschillende domeinen baat te halen. We blijven de teelt dus zeker verder opvolgen en hopen in de toekomst meer projecten te kunnen ondersteunen die het potentieel ervan uitdiepen.”
Toekomstmuziek
De volgende stap na de oogst is het uitvoeren van metingen op het geoogste materiaal om te bekijken hoeveel PFAS net opgenomen werd en in welke delen van de plant die PFAS net zit. Eerste metingen op staalnames van de planten bevestigden echter al de verwachte resultaten en geven aan dat het telen van hennep inderdaad een aanvulling kan zijn op bestaande saneringstechnieken.
De planten die vandaag geoogst worden zullen bovendien op pilootschaal verwerkt worden naar diverse eindproducten, om zo de best haalbare en interessantste toepassingen te bepalen voor boer en maatschappij.
Bron: BoerenBond
