Voor het tiende jaar op rij strijkt Europa Xpert, een programma van Europa Direct voor de derde graad basisschool, neer in provinciaal onderzoekscentrum Hooibeekhoeve. 250 leerlingen krijgen tussen 13 en 24 mei een boeiende introductie over Europa, de Europese Unie én over hedendaagse landbouw. Die boeiende combinatie zorgt ervoor dat de aanwezige 10- en 11-jarigen tijdens hun Europese Ministerraad kunnen stemmen of scholen in Europa al dan niet gratis melk moeten aanbieden.
Na een les over de Europese instellingen, burgerschap en democratische beslissingen nemen ze als Europees landbouwminister deel aan een echte Europese ministerraad. Op 17 mei wordt deze Europese Ministerraad voor leerlingen voorgezeten door gedeputeerde voor Landbouw en Europese Samenwerking Kathleen Helsen. Elk kind neemt de rol aan van een Europese landbouwminister van een bepaalde lidstaat. De leerlingen krijgen informatie over het land dat ze vertegenwoordigen en kunnen dan samen debatteren over de voor- en nadelen van gratis melk op school.
Sommige landen willen graag gratis melk verdelen op school. Ze produceren voldoende melk voor de binnenlandse markt en willen leerlingen laten proeven van deze duurzaam geproduceerde melk. Andere landen zijn dan weer tegen het voorstel omdat melk voorzien weer een extra taak is voor schoolpersoneel, of omdat ze te weinig melk produceren en/of omdat het voor een arm land minder evident is om gratis melk aan te bieden.
10- en 11-jarigen leren debatteren
”Tijdens de Ministerraad van Europa Xpert leren 10- en 11-jarigen met elkaar debatteren, de standpunten van het land dat ze vertegenwoordigen, verdedigen en zeker ook luisteren naar elkaars standpunten. Zo leren ze op heel jonge leeftijd om democratische beslissingen te maken met heldere argumenten en met respect voor elkaars standpunten. Op het einde van de Ministerraad komen ze samen tot een consensus. Deze eerste interactieve ervaring met de Europese instellingen is erg waardevol. Zeker als je bedenkt dat iedereen die 16 jaar is of ouder sinds dit jaar al een stem moet uitbrengen tijdens de Europese verkiezingen,” vertelt een enthousiaste gedeputeerde voor Europese Samenwerking en Landbouw Kathleen Helsen.
Ontpoppen tot landbouwministers
“Het is boeiend om te zien hoe leerlingen van het 5de leerjaar lagere school zich ontpoppen tot landbouwministers van Zweden, Tsjechië, Spanje, Slovakije, Slovenië en andere lidstaten. Ze kruipen meteen in hun rol en verdedigen de standpunten van hun land met verve. Het is een eer om vandaag deze bijzondere Europese ministerraad te mogen voorzitten. Op de andere dagen wordt de volledige sessie van Europa Xpert gedragen door enerzijds collega’s van Europa Direct en anderzijds door enthousiaste landbouwgidsen van Hooibeekhoeve.
Europa Direct provincie Antwerpen is een informatiecentrum over de EU, opgericht door de provincie Antwerpen in samenwerking met de Europese Commissie en FOD Buitenlandse Zaken. Op Europees niveau werd beslist om beter én vroeger les te geven over de EU en daar speelt provincie Antwerpen met Europa Direct prima op in,” vult gedeputeerde Helsen aan.
Na de Europese Ministerraad spelen de kinderen ook nog een ander rollenspel, namelijk Europees Parlement. Ze maken dan deel uit van een politieke partij en werken in groepjes. Als Europese parlementsleden verdelen ze dan EU-geld over verschillende uitgavenposten, waaronder landbouw, milieu, vluchtelingen, … Hun voorstel moeten ze dan verdedigen en uiteindelijk wordt de Europese begroting dan plenair goedgekeurd of afgekeurd.
Rondleiding op Hooibeekhoeve
“Tijdens de rondleiding op Hooibeekhoeve leren de kinderen welke weg melk aflegt tot in ons glas. Of als we het over roomijs of andere bereidingen met melk hebben: tot in onze ijscoupe en tot op ons bord. Ze ontdekken wat koeien eten en wat hun favoriete plekjes in de stal zijn en maken van dichtbij kennis met een melkrobot,” vertelt Stefanie Verherstraeten, educatief consulent van Hooibeekhoeve. De leerlingen krijgen antwoorden op vragen zoals ‘Waarom hebben melkveehouders eigenlijk kalfjes op hun bedrijf?’ Aan het einde van het bezoek mag iedereen een glaasje verse melk proeven. “Door kinderen kennis te laten maken met hedendaagse landbouw, vergroten we hun landbouwkennis en het draagvlak voor landbouwers,” vult Stefanie Verherstraeten nog aan.
Invloedsfeer Europa Direct
Tijdens het schooljaar 2023 – 2024 bereikt Europa Direct meer dan 3000 leerlingen uit de derde graad van de basisschool en dat op verschillende locaties zoals de Warande, het PIME, het Vrijbroekpark, het Havenhuis… In 2024 is Europa Direct voor het tiende jaar te gast bij provinciaal onderzoekscentrum voor melkveehouderij en voedergewassen Hooibeekhoeve.
Elke sessie van Europa Xpert is opgebouwd volgens hetzelfde stramien. De leerlingen krijgen de grote kaart van de Europese Unie te zien, leren over de geschiedenis, de (kandidaat-)lidstaten en over de Europese verdragen en instellingen. Tijdens de Europese Ministerraad spelen de leerlingen een rollenspel dat toegespitst is op de gastlocatie. In de Hooibeekhoeve gaat het over het al dan niet gratis aanbieden van melk op school, in de Warande gaat het over of er al dan niet een Europees verbod moet komen op plastic zakken. Tijdens de Europese Ministerraad van EuropaDirect kon je in de Warande immers een expo bezoeken die linken had met ons leefmilieu.
Bron: Provincie Antwerpen
Beeld: Koen Fasseur