Op vrijdag 13 oktober is door het FAVV, Belplant, Phybelco, Phytosystem, Phytodis, boerenbond, ABS, VBT en FWA een memorandum van overeenstemming ondertekend. Het gaat om het Memorandum van overeenstemming inzake de opvolging van incidenten gelinkt aan gewasbeschermingsmiddelen en producten met een gewasbeschermende werking.
Door het aangaan van verschillende engagementen door zowel het FAVV als deze sectororganisaties zal de samenwerking tussen alle partijen bevorderd worden en dit betekent een nog veiligere productie.
Toelating gewasbeschermingsmiddelen
Pesticiden of gewasbeschermingsmiddelen zijn nuttig in het kader van voedselzekerheid, omdat ze plantenziekten en insecten bestrijden. Deze stoffen zijn onschadelijk voor mens en milieu als ze met de juiste kennis van zaken en volgens goede landbouwpraktijken zijn gebruikt. De handel en het gebruik van pesticiden is sterk gereguleerd. In Europa werkt men met een toelatingssysteem: elk gewasbeschermingsmiddel dat op de Europese markt komt moet een toelating krijgen.
In het verleden zorgden een aantal incidenten met gewasbeschermingsmiddelen voor een grote impact op de landbouwsector en de voedselketen. Bijvoorbeeld door een verontreiniging met niet-toegelaten actieve stoffen. Als dit midden in het oogstseizoen is ontdekt kan dit een gevolg hebben voor de oogst en leiden tot verliezen voor de landbouwers en de hele landbouwsector.
Memorandum
In 2020 zijn de handen in elkaar geslagen voor het opstellen van een memorandum die niet alleen de sector, maar ook onrechtstreeks de consument een betere bescherming biedt bij incidenten met gewasbeschermingsmiddelen.
Het FAVV en de belanghebbende sectororganisaties (producenten van gewasbeschermingsmiddelen, verdelers en gebruikers ervan) stelden verschillende engagementen op die zowel op proactief vlak een verkeerd gebruik van pesticiden trachten te voorkomen; als trachten de gevolgen voor gebruikers, indien zich toch een incident zou voordoen, te beperken.
Het memorandum houdt onder meer de volgende engagementen in:
- Het op de markt brengen en/of het gebruik van niet-conforme gewasbeschermingsmiddelen voorkomen door de kennis over deze producten te verhogen. Er wordt enerzijds ingezet op het informeren maar anderzijds ook op het verhogen van de autocontrole.
- Niet-conforme gewasbeschermingsmiddelen die een potentieel risico voor de volksgezondheid of de voedselveiligheid vormen zo vroeg mogelijk detecteren zodat er snel kan worden ingegrepen. De stalen die een mogelijk voedselveiligheidsrisico kunnen aantonen, zullen prioritair door de labo’s zijn geanalyseerd. Indien er een vermoeden is van een probleem, zullen de partijen kunnen beslissen over extra impact beperkende maatregelen in een gezamenlijk overleg tussen de belanghebbenden. Maatregelen die noodzakelijk zijn om de consument te beschermen kunnen echter altijd door het FAVV eenzijdig opgelegd worden.
- Ontwikkeling van een digitale traceerbaarheid en een track & trace-systeem. Op die manier kan men bij mogelijke incidenten makkelijker de problematische producten identificeren.
- Communicatie & samenwerking bevorderen door het oprichten van een platform met alle belanghebbenden waar onder andere jaarlijks de resultaten van alle (auto)controles zijn besproken.
FAVV en controle op gewasbeschermingsmiddelen
Jaarlijks controleert het FAVV de aanwezigheid en het residugehalte van pesticiden in levensmiddelen. In 2022 zijn 5.511 monsters van groenten en fruit, granen en andere producten van plantaardige en dierlijke oorsprong gecontroleerd. 97 procent voldeed aan de wettelijke normen.
Daarnaast zijn in 2022 ook 82 gewasbeschermingsmiddelen zelf geanalyseerd om de conformiteit aan de voorwaarden van hun toelating na te kijken). 98,1 procent van deze controles waren conform.
Bron: FAVV