In aanwezigheid van Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns riep het Vlaams Consortium van het Interreg-NWE project ‘FABulous Farmers’ op vrijdag 8 juli in Laakdal het beleid op tot meer steun voor functionele agrobiodiversiteit (FAB). Minister van Landbouw Jo Brouns reageert alvast positief op de aanbevelingen en erkent het nut van FAB. Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens wees daarnaast ook op het belang van een specifiek statuut voor natuur in agrarisch gebied. Tijdens een aansluitend terreinbezoek werden de eerste positieve resultaten van het project toegelicht.
Naar aanleiding van het Vlaams openbaar onderzoek voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), diende het Vlaamse consortium van FABulous Farmers in maart een beleidspaper in met daarin tien concrete beleidsaanbevelingen. Met deze aanbevelingen willen we drempels wegwerken zodat landbouwers makkelijker aan de slag kunnen met functionele agrobiodiversiteit op hun bedrijf.
FAB biedt voordelen voor landbouw, milieu en maatschappij
Functionele agrobiodiversiteit is het gericht stimuleren van biodiversiteit op en rond landbouwpercelen; zodat landbouwers er voordelen van ondervinden in hun bedrijfsvoering. Hoewel landbouw en natuur met elkaar verzoenen soms een uitdaging is in Vlaanderen; kan FAB er net toe bijdragen dat landbouw en natuur elkaar versterken. Zeker in gebieden met een sterke ruimtelijke verwevenheid van functies liggen hier kansen.
Dit is ook het uitgangspunt van het Interreg-NWE project ‘FABulous Farmers’; dat in Vlaanderen actief is in de pilootgebieden Pajottenland en Landschapspark de Merode. “In beide gebieden gaan meerdere landbouwers aan de slag met FAB-maatregelen. Zoals bloemenranden, bewust omgaan met bodembewerking, gewasrotatie, mengteelten of de inbreng van organisch materiaal. Deze maatregelen hebben als doel de plaag- en ziektebestrijding en de bodem- en waterkwaliteit in de percelen te verbeteren. En kunnen zodoende een belangrijk antwoord bieden op de milieu- en klimaatuitdagingen waar de sector vandaag voor staat”, aldus Bart Schoukens (Boerennatuur Vlaanderen).
Landbouwsector op kantelpunt
Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v): “De Vlaamse landbouwsector staat op een kantelpunt. Meer dan ooit is er het besef dat we onze landbouw robuuster moeten maken. Het toepassen van functionele agrobiodiversiteit ondersteunt productieve landbouw én is goed voor natuur- en landschapsbeheer. Dit toont aan dat landbouw en natuur zeker hand in hand gaan.”
Ook Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens erkent het belang van functionele agrobiodiversiteit in de landbouw. “Het is heel fijn om zien dat er een hele rits partners praktijkgericht onderzoek doen naar de mogelijkheden om de biodiversiteit te verhogen in landbouwgebied; mét een duidelijke meerwaarde en return voor onze landbouwers.”
Kathleen Helsen (gedeputeerde voor Landbouw en Platteland provincie Antwerpen): “Inzetten op functionele biodiversiteit heeft een positief effect op de individuele percelen en op het landschap als geheel. Door onze ervaringen en aanbevelingen mee te nemen naar een hoger bestuursniveau kan de minister dit verhaal naar een hoger niveau tillen. Zo kunnen er straks overal in Vlaanderen FABulous Farmers aan de slag gaan.”
Boeren aan de slag met FAB
Katrien Geudens (Hooibeekhoeve): “Een aantal FAB-maatregelen, zoals het gebruik van groenbedekkers, zijn al goed ingeburgerd bij de Vlaamse landbouwers. Voor andere maatregelen zoals vruchtwisseling en het aanleggen van bloemenranden is er nog heel wat potentieel voor uitbreiding. Drempels voor de toepassing van FAB-maatregelen zijn voornamelijk een gebrek aan kennis over de baten, de vrees voor extra risico’s en extra kosten die eraan verbonden zijn. Vandaar legt het Vlaams Consortium met deze beleidspaper de nadruk op het stimuleren van onder andere onafhankelijke bedrijfsadvisering rond FAB en kennisdeling tussen landbouwers. Verder benadrukken we de noodzaak voor flexibelere beheermaatregelen.” “Op dit ogenblik is het vaak zo dat de complexiteit en ook tegenstrijdigheid van de verschillende regelgevingen de toepassing van FAB-maatregelen bemoeilijken”, aldus nog Bart Schoukens.
Naast deze uitdagingen ziet Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens nog andere knelpunten die een rem zijn voor het integreren van meer biodiversiteitsmaatregelen in landbouwgebied. “Onze vraag tot een specifiek statuut voor natuur in agrarisch gebied is ook hierbij zeer relevant. Wil de overheid dat landbouwers meer investeren in biodiversiteit, zoals de FAB-maatregelen, is het noodzakelijk om dringend werk te maken van een statuut voor natuur in het agrarisch gebied. Hoe kan een landbouwer anders zonder zorgen werk maken van meer en kwalitatievere natuur op zijn landbouwpercelen, als niemand hem kan vertellen welke gevolgen dit op zijn bedrijfsvoering zal hebben?”
Projectresultaten
Volgend op het persmoment was er een demonstratie op het terrein, waar resultaten van bodemgerelateerde proeven uitgevoerd onder leiding van Hooibeekhoeve werden toegelicht, zoals onderzaai van groenbedekkers bij maïs. Ten slotte hielden we halt bij de FAB-bloemenrand van landbouwer Ronny De Peuter uit Laakdal, één van de FABulous farmers die deelnemen aan het project. Voor het project stelde Biobest een specifiek bloemenmengsel samen dat toegesneden is op het aantrekken en voeden van de groep nuttige insecten die natuurlijke plaagbestrijding leveren. “In de bloemenrand van Ronny vergelijken we het FAB-mengsel met de standaardmengsels. De eerste resultaten die voortkomen uit de monitoring van de FAB-bloemenranden zijn alvast positief. We merken dat de hoeveelheid nuttige insecten maar ook de algemene biodiversiteit duidelijk hoger is in de FAB-bloemenranden, in vergelijking met de standaardmengsels”, aldus Felix Wäckers (Biobest).
Ronny De Peuter (landbouwer): “Initieel ben ik mee gestapt in het project, omdat zo’n bloemenrand goed is voor het imago van de boeren. Het is interessant dat Biobest hier kan monitoren om te kijken welke nuttige insecten voorkomen in de verschillende delen van mijn rand. Ik hoop natuurlijk ook dat de bloemenrand er voor zal zorgen dat ik minder gewasbeschermingsmiddelen tegen schadelijke plaaginsecten zal moeten gebruiken. Dat is niet enkel beter voor het milieu, maar bespaart mij ook een grote kost.”
Meer info
Voor meer info in verband met het Interreg-NWE project FABulous Farmers, de verschillende FAB-maatregelen en de 10 beleidsaanbevelingen voor Vlaanderen, raadpleeg de website.
Bron: Boerennatuur