Frankrijk voert dit jaar een nieuw systeem van brede weersverzekering in. Dit moet het veel aantrekkelijker maken voor boeren om een weersverzekering af te sluiten. Toch zijn de doelstellingen relatief bescheiden, door verwachte terughoudendheid bij boeren. Verdubbeling van de verzekerde oppervlakte is vooralsnog het doel.
Op dit moment is in Frankrijk 30 procent van het areaal akkerbouw verzekerd, 34 procent van het areaal wijnbouw, maar slechts vijf procent van het areaal groente, fruit en prairie. In totaal is 17 procent van de oppervlakte landbouwgrond gedekt door een verzekering. De risico’s gelieerd aan klimaatverandering die meegenomen zijn in de verzekeringen zijn droogte, storm, overstroming en overname door de zee.
De afgelopen jaren nam de schade door weersomstandigheden hard toe en moest er veel meer worden uitgekeerd: van twee miljard gemiddeld per jaar in de periode 2010-2015, tot vier miljard gemiddeld per jaar in de periode 2016-2020 en een uitschieter van tien miljard in 2022.
In 2021 is ruim twee miljard euro aan premie voor brede weersverzekering betaald in Frankrijk . De verzekeringsmaatschappijen legden sinds 2016 geld bij (tot 10%) dus de situatie werd onmogelijk voor de verzekeringsmaatschappijen.
Verwachtingen
De verwachting is dat er gemiddeld een verdubbeling van de jaarlijkse schade zal zijn in de periode tussen 2020-2050, vergeleken met de periode tussen 1990 en 2020. Een deel van de toename komt voort uit het feit dat de gebouwen en goederen duurder zijn geworden.
De verzekerde waarde in Frankrijk in de landbouw betreft machines, teelten en overige zaken. Verder blijkt de grootte van de calamiteiten veel bepalender dan de frequentie van de calamiteiten.
Herziening systeem verzekeringen
Een herziening van het systeem van weersverzekeringen was dus onomkoombaar geworden. Er is daarbij heel erg naar Spanje gekeken omdat het systeem van verzekering daar erg onder druk staat door klimaatverandering. In Spanje zijn veel meer boeren verzekerd.
Het Franse systeem is dus helemaal herzien, naar Spaans model, met veel subsidie (solidarité nationale). De bedoeling is om zoveel mogelijk boeren aan een verzekering te helpen. Verzekeringsmaatschappijen zijn geacht zo min mogelijk selectie toe te passen van boerenbedrijven, wat heel ongebruikelijk voor hen is.
- Er is 70 procent subsidie van de overheid in het nieuwe systeem van weersverzekering. Per jaar stopt de overheid er zo’n 600 miljoen euro in. Het schakelt verder met andere maatregelen die de overheid en de sector nemen in het kader van klimaatadaptatie en klimaatmitigatie.
- Er is gevraagd aan verzekeringsmaatschappijen om veel informatie te delen over risico’s en kosten, om het systeem zo goed mogelijk in te kunnen regelen. Er is veel discussie geweest met de Franse ACM hierover, maar inmiddels groen licht.
- Er is een structuur van horizontale governance ontworpen waar de verschillende verzekeringsmaatschappijen, de boerenorganisaties, de staat en andere partijen zitting in hebben, om het nieuwe systeem van verzekeringen aan te sturen.
Principes van het nieuwe systeem
Het systeem van de verzekeringen bestaat uit drie lagen:
- relatief kleine schade is voor kosten ondernemer,
- schade van matige omvang is vergoed door de verzekeraar,
- en grote calamiteiten zijn vergoed door de overheid (nationale solidariteit) waarbij niet-verzekerde bedrijven minder ontvangende verzekerde bedrijven (wat dan ook nog verder terugloopt in de loop der jaren).
Voor de inschatting van de schade door weersomstandigheden op prairies (grasland) is actief gebruik gemaakt van beelden van satellieten. Voor prairies geldt namelijk dat er niet één oogst per jaar is maar meerdere gedurende het jaar, of geleidelijke begrazing. Er is dan ook behoefte aan een totaalbeeld over het jaar heen, en daarin kunnen opeenvolgende beelden van satellieten juist een heel goede rol spelen.
Groupama
Groupama (afkorting van: groupement d’assurances mutuelles agricoles), is traditioneel de grootste speler op de Franse markt van weersverzekeringen, en neemt zo’n 55 procent van de polissen op dit gebied voor zijn rekening.
Groupama heeft daarnaast een heleboel andere activiteiten: 16 miljard euro omzet in totaal, 12 miljoen klanten, 31000 medewerkers. Groupama is oorspronkelijk wel gesticht door boeren, en heeft 1 miljard omzet in de landbouw. De band met de landbouw blijft heel sterk en de voorzitter is traditioneel een boer.
De structuur is opgebouwd uit lokale kassen, regionale kassen, en een nationaal niveau. Bestuurders zijn gekozen, ook op lokaal niveau.
Bron: Agroberichten Buitenland
