Een zaailing als ras op de rassenlijst krijgen, is de droom voor menig pootgoedkweker. Voor kleine handelshuizen is het aanmelden van een nieuw ras een zeer kostbare zaak. Dat gebeurt daarom weloverwogen. Eén keer per jaar worden op een aantal dagen aan het begin van november, vooral geconcentreerd in en rond de Noordoostpolder, rassenshows georganiseerd. Een moment waar pootgoedtelers uit Nederland en handelaren uit de hele wereld zich laten bijpraten over interessante rassen.
Vaak worden de schijnwerpers op één of twee poters gezet, die nieuw zijn aangemeld. Twee jaren is het vanwege corona enigszins stil geweest. Dat betekent ook twee extra jaren nadenken over welke rassen door de handelshuizen worden voordragen. Akkerbouwkrant maakte een ronde langs verschillende shows van ‘kleine handelshuizen’ en tekende een tendens op. Na zo’n seizoen met veel phytophthora worden vooral de toleranties en resistenties voor het voetlicht gebracht.
In twee delen presenteren we u de belangrijkste bevindingen van de 11 handelshuizen, waarmee de akkerbouwkrant in gesprek is gegaan.
Den Hartigh
Voor Matthijs Kloek van Den Hartigh verdient de langovale witvlezige King Russet een plek in de schijnwerpers. Het ras kent verschillende resistenties (ABCDE en wratziekte 1 en 6) en de ideale vorm voor frites. “De aardappel is zeer goed te bewaren en kent een hoog drogestofgehalte op alle gronden”, stipt hij aan. Edison is een nieuwkomer bij Den Hartigh. Het frites- en tafelaardappelras presteert goed in een wisselend klimaat. “Het ras kan goed tegen droogte en houdt ook zonder beregenen een hoge opbrengst. Edison kent bovendien een goede bewaarbaarheid en is sterk tegen Y-virus. We hebben op dit moment zo’n twintig hectare pootgoed van Edison uit liggen. We zitten vol in opbouw, maar merken dat er veel vraag naar dit relatief jonge ras is.
Meijer Potato
Meijer Potato heeft nieuwe chips-, frites- en tafelaardappelrassen. Lady Alicia is een veelbelovend chipsras. De aardappel heeft sterke planten, die stressperiodes goed doorstaan en hoge opbrengsten geeft. Lady Alicia heeft volgens international salesmanager Erik Oggel een hoog droge stofgehalte in de knol, is mooi uniform rond en niet blauwgevoelig. “Telers zijn er zeer tevreden over. In de fabriek laat Lady Alicia een goede textuur, goede efficiëntie en een hoog onderwatergewicht zien.” Lady Jane is een nieuw fritesras. “Een Agria-kruising met een mooie gele vleeskleur en phytophthora-resistentie. Het is een makkelijk te telen aardappel, die ook dit seizoen goed is doorgekomen. Het onderwatergewicht is hoger dan Agria. De opbrengst is gelijk, alleen minder bovenovermaat en holle harten. We zijn het ras flink aan het opbouwen, maximaal pootgoed om aan de marktvraag te voldoen.”
Sound en Acoustic zijn de twee nieuwe tafelrassen van Meijer Potato. “Acoustic is een middel-vroeg ras met phytophthora-resistentie. De aardappel is mooi wasbaar, heeft minstens 25 procent minder stikstof nodig, een snelle loofontwikkeling en hoge opbrengsten, zowel op lichte als zwaardere grond.” Sound is een veelzijdige robuuste aardappel met een hoge kwaliteit en ook phytophthora-resistentie. Oggel: “Het opbrengstpotentieel is fantastisch. Met Sound kun je meerdere richtingen op, zowel in de traditionele markt als het retailsegment. De aardappel heeft lange ovale knollen met een mooie schil.”
Met het oog op de nabije toekomst waarin een duurzame aardappelteelt steeds belangrijker wordt, zet Meijer Potato in op deze nieuwe robuuste rassen. “Rassen met een stabiele hoge vermarktbare opbrengst, die efficiënter omgaan met schaarse landbouwgrond, water en andere natuurlijke bronnen. Bovendien rassen die stabiel produceren in een veranderend klimaat en in verschillende landen kunnen worden geteeld en rassen die minder aan gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest nodig hebben.”
Royal ZAP/ Semagri
Het consumptieras Dunastar en de zetmeelaardappel Saprodi worden door Royal ZAP/Semagri in de spotlights gezet. “Dunastar is een roodschillige aardappel, die breed afgezet kan worden. Het ras is sterk is op virus. Dunastar doet het heel goed in de bewaring, het ras heeft namelijk een hele lange kiemrust. De opbrensten zijn hoog. Onder de plant is zitten gemiddeld dertien tot vijftien knollen”, legt Dirk van Dijken van Royal Zap de teelttechnische aspecten uit. “De geelvlezige aardappel is bovendien zeer gewild, vooral door de goede smaak.” In 2021 is ongeveer 28 hectare pootgoed van het ras verbouwd. De intentie is om te groeien naar vijftig hectare.
Saprodi is volgens Jarke Kruize van Semagri ‘met afstand het grootst zetmeel- en vlokkenras’. “Met gemiddeld twintig ton zetmeel per hectare, op proefvelden gaan we daar wel doorheen”, stipt hij aan. “Het ras kent brede resistenties tegen onder andere palida en wratziektes. Wat een groot voordeel is, is de vlotte beginontwikkeling. Saprodi komt snel op, met veel loof dat als bodembedekking geldt. De rooibaarheid is erg goed. Met lage vatbaarheden is dit ras voor pootgoedteelt zeer interessant. Het pootgoed wordt door heel Europa verbouwd. In Nederland inmiddels een kleine 420 hectare en dat is heel behoorlijk. Semagri is in 2010 begonnen met veertig hectare pootgoed. Dat is inmiddels 1350 bunder en dus is Saprodi veruit het grootste ras.”
Europlant
Ivetta is een zeer interessante licht kruimige consumptieaardappel in het pakket van Europlant. Het ras wordt vanwege de zeer brede nematodenresistentie ook wel als een geneesmiddel op een besmet perceel getypeerd. “Na het poten van Ivetta was alles honderd procent opgeruimd, bij het prikken was het schoon”, vertelt productiemanager Cees Kranenburg van Europlant Aardappel bv. “Maar eigenlijk doen we het ras te kort als we alleen hier de focus op leggen. De geelvlezige aardappel heeft een gladde schil met vlakke ogen en goede smaak.”
Venezia is een tafelaardappel waar Kranenburg even bij stilstaat. “Dankzij de gladde schil en de diepgele vleeskleur heeft deze aardappel een geweldig mooi uiterlijk. Venezia heeft bovendien een hoge opbrengst, een hoog knolaantal en is goed op virus. Doordat we minder middelen mogen gebruiken is dat de laatste jaren echt een probleem. Door de mooie veredeling die in dit ras zit, heb je goede virusresistenties.” Kranenburg belicht ook nog tafelaardappelras Regina (“Misschien wel de allergrootste opbrengst. Een robuust ras dat maar blijf doorgroeien”), Ricarda (“Een roodschillige consumptieaardappel voor eigenlijk elke bestemming”), Allians (“Een biologische vastkoker met een goede smaak”) en Etana (“Deze fritesaardappel is de nieuwe standaard voor een duurzame teelt”).
Interseed Holland
Francis is een nieuw commercieel ras van Interseed Holland. Volgens areamanager Arie van der Spek misschien wel de beloftevolle opvolger van Zorba, het grootste ras van het aardappelhandelshuis uit Dronten. “Francis is een zeer vroeg frietras met een lichte vleeskleur. Vanwege de lange tot lang ovale knollen en het feit dat de aardappel al vroeg een hoog onderwatergewicht heeft, is dit ras zeer geschikt voor de vroege verwerking. Francis is vanaf half juli al beschikbaar, net voor de Zorba aan. Daarom zal Francis een goede aanvulling op Zorba zijn en misschien zelfs wel een gedeelte van deze markt gaan overnemen.” Travis is volgens Van der Spek een talent in het ‘Fontane-segment’. “Dit ras is wat grover, maar beter in onderwatergewicht en kan goed tegen de droogte.”
Het fritesras Alanis belicht Van der Spek vanwege de sterke tolerantie tegen phytophthora. “Ook heeft Alanis bar weinig stikstof nodig. Wij kregen al de vraag van één van de grootste frietverwerkers of zij het exclusieve recht van Alanis mogen hebben.” Ook van andere professionele verwerkers is volgens Van der Spek de (hernieuwde) belangstelling groot. “Echt een ras voor de toekomst.”
Lees hier ook deel één van de ronde langs de handelshuizen.
Dit is een artikel uit de Akkerbouwkrant. Wil je deze thuis ontvangen? Klik hier.
Tekst en beeld: Martin de Vries
