De Europese Commissie heeft een tijdelijke maximale residulimiet van 0,4 ppm voor CIPC in de aardappelen en aardappelproducten aanvaard. Nadien moet die limiet gradueel verlagen in de richting van de beoogde drempelwaarde van 0,01 ppm.
“Dit is zeer positief voor de aardappelsector; want het historisch gebruik van CIPC laat zelfs bij grondige reiniging nog steeds zijn sporen na in bewaarloodsen”. Aldus Jean-Pierre Van Puymbrouck, voorzitter van branchorganisatie Belpotato.be.
Catastrofe vermeden
Vanaf 1 juli 2020 is het gebruik van de chemische kiemremmer chloorprofam, beter bekend als CIPC, verboden. Het product werd tot dan al decennialang gebruikt om aardappelen langer te kunnen bewaren. Intussen zijn er al verschillende alternatieven op de markt, maar toch speelt die CIPC de aardappeltelers nog steeds parten. Het product heeft zich vastgezet in het materiaal dat gebruikt is om aardappelen in te schuren en in de bewaarloodsen. Nog jarenlang kunnen CIPC-kristallen neerdwarrelen en zo de aardappelen die er bewaard zijn contamineren.
Verhoging residulimiet
Om die reden heeft de aardappelsector vanaf de aankondiging van het CIPC-verbod zwaar ingezet om bij de Europese Commissie een tijdelijke verhoging van de maximale residulimiet te krijgen. Die residulimiet bepaalt welke fractie van het middel nog mag zijn teruggevonden in de aardappelen. Zelfs bij zeer grondige reiniging van loodsen en inschuurmateriaal bleek immers dat de standaardwaarde van 0,01 ppm niet haalbaar zou zijn. “Was die waarde onmiddellijk ingevoerd, dan zou dat een catastrofe geweest zijn voor de sector. Gelukkig had Europa oor voor onze argumenten en kunnen we nu met een tijdelijk verhoogde maximale residulimiet werken”. Aldus Van Puymbrouck.
De tijdelijke limiet van 0,4 ppm zal gelden vanaf 2 september 2021. Maar dit is geen eindpunt. “De EU zal dit dossier opnieuw evalueren op basis van de monitoringgegevens. Die moeten uiterlijk op 31 december 2021 aan Europa bezorgd zijn. Op het einde van elk volgend jaar vraagt Europa dan een actualisering en een verslag over de ontwikkeling en toepassing van reinigingspraktijken”, aldus Belpotato.be. Volgens de brancheorganisatie is het de bedoeling om de tijdelijke maximale residulimiet geleidelijk aan te verlagen in de richting van de beoogde drempelwaarde van 0,01 ppm. “Op die manier is het haalbaar om de drempelwaardes te behalen zonder het verlies van partijen aardappelen of van opslagcapaciteit”, klinkt het.
Reinigingsprotocol doorslaggevend
Een belangrijke reden waarom de Commissie akkoord is gegaan met de tijdelijk verhoogde maximale residulimiet, is door het reinigingsprotocol dat werd ontwikkeld door de Europese aardappelverwerkende industrie (Euppa), de Europese aardappelhandel (Europatat) en Copa-Cogeca, de Europese landbouworganisatie. Dit reinigingsprotocol is afgelopen najaar al door heel wat bedrijven toegepast.
Het wisselvallige weer zorgde er echter voor dat er op sommige bedrijven geen tijd is geweest voor zo’n reiniging omdat de oogstwerkzaamheden langer aansleepten dan voorzien. Ook de coronacrisis gooide op dat vlak roet in het eten: heel wat bewaarloodsen geraakten immers niet tijdig leeg voor een grondige reiniging. Daarom roept Belpotato.be alle betrokkenen op om het protocol in de toekomst zo breed mogelijk toe te passen. “Dat moet gebeuren zo snel mogelijk na het uitschuren van de oogst 2020. En in ieder geval voordat de oogst van 2021 wordt gestockeerd”, zegt Van Puymbrouck.
Bemonsteringsplan uitgevoerd
Belgapom, de Belgische federatie van de aardappelverwerking en -handel, heeft deze winter een groot bemonsteringsplan uitgevoerd op de aardappelen van de oogst van 2020. Zo konden de gemiddelde residucijfers op de knollen worden vastgesteld. Het zijn deze data die de Commissie elk jaar vraagt voor een beoordeling van de tijdelijke maximale residulimiet. “De collectieve inspanning van de hele sector om elk jaar correcte en geactualiseerde data te verstrekken; zal ertoe bijdragen dat de tijdelijke maximale residulimiet op een realistische wijze kan worden vastgesteld en geleidelijk afgebouwd”, stelt Belpotato.be.
Bron: VILT