2022 is een turbulent jaar voor de Nederlandse akkerbouwers. Niet alleen staan de telers voor klimatologische uitdagingen, maar ook het wettelijk kader wordt steeds strenger en de druk om te vergroenen neemt toe. Een verandering die aan de ene kant nodig is, maar aan de andere kant complex is en waarbij de landbouw om extra inspanningen is gevraagd. Toch zijn er meerdere lichtpunten, omdat de sector al enige tijd bezig is met nieuwe ontwikkelingen om zo in te spelen op deze uitdagingen. Wim Zandvoort, Sales Manager bij SESVanderHave, geeft extra uitleg over de voordelen van de suikerbiet, de uitdagingen waarmee telers geconfronteerd worden en hoe er daarop wordt ingespeeld.
“Allereerst wil ik de nadruk leggen op het feit dat de suikerbiet ansich een duurzaam gewas is. Het is een gewas waarbij alle delen van de plant gebruikt zijn. De bladeren zijn in de grond verwerkt en zijn een natuurlijke meststof. Van de wortel is suiker gewonnen en het restproduct, de melasse is gebruikt voor diervoeders en energie. Ook kan de suikerbiet gebruikt zijn voor het maken van alcohol in parfums, antibacteriële gel, bio-ethanol, et cetera en ten slotte ook als vervanger van olie in diverse producten, zoals plastics. Een ander voordeel van het telen van suikerbieten is dat één hectare suikerbieten tot wel vier keer zoveel zuurstof produceert als één hectare bos.”
De grootste opbrengstgroei
“De suikerbiet kent de grootste opbrengstgroei in vergelijking met andere gewassen. In de laatste 25 jaar is de productiviteit van de suikerbiet verdubbeld. Een suikerbiet is een robuust gewas, dat in zekere mate beter bestand is tegen periodes van droogte dan vele andere gewassen, juist omdat de wortel in de bodem tot de diepere waterreserves raakt. Maar ook een suikerbiet lijdt onder omstandigheden met extreme droogte. Daarom is er veel onderzoek gedaan naar waterefficiëntie bij suikerbieten en hun weerbaarheid tegen droogte.”
“Door de diepe beworteling gaat de suikerbiet doeltreffend om met water en nutriënten of voedingsstoffen. Na de teelt van suikerbieten blijft er nagenoeg geen stikstof achter in de bodem. Door gebruik te maken van een goede uitgebalanceerde bemesting kan de robuustheid van de suikerbiet nog meer benadrukt zijn. Een goede bemesting speelt dan ook een belangrijke rol bij de weerbaarheid van het gewas tegen ziekten en plagen, maar ook bij droogtestress.”
Keuze voor bepaald segment
“Wanneer een teler kiest voor een suikerbietenras, kiest hij of zij voor een ras uit een bepaald segment: rhizomanie, bca of rhizoctonia, afhankelijk van de percelen waarop de suikerbieten zijn geteeld. Maar ook andere eigenschappen van een suikerbiet moeten in acht zijn genomen bij het kiezen van een ras, om zo een optimaal rendement te verkrijgen. Een hoger rendement kan zijn verkregen door de juiste keuze te maken in kosten en verliesmanagement.
Bij zware gronden kiest men het beste voor een gladde biet, die bij voorkeur hoger boven de grond staat. Op die manier gaat er bij het rooien weinig van de wortel verloren en hangt er minder grond aan de biet. Wil men de suikerbieten vroeg kunnen leveren bij de suikerfabriek, dan kiest men beter een ras dat al vroeg veel suiker aanmaakt. Bij een hoge onkruiddruk heeft een vroege grondbedekking de voorkeur. Bij een hoge bladschimmeldruk kan men kiezen voor rassen met een hoge bladgezondheid.”
“Ook hier ligt een grote uitdaging in de landbouw. Er mogen steeds minder gewasbeschermingsmiddelen gebruikt zijn en er is een opmars bezig van zowel nieuwe ziektes als oude ziektes. Kweekbedrijven zoals SESVanderHave zetten daarom ook volop in op robuuste suikerbietrassen. Via traditionele veredeling is er geselecteerd op eigenschappen die voordelig zijn voor de suikerbiet. Bij SESVanderHave veredelen wij specifiek voor resistenties en toleranties die gebaseerd zijn op meerdere genen in de suikerbiet. Bij een éénzijdige tolerantie is het risico groot dat de ziekte in een paar jaar evolueert en die éénzijdige tolerantie doorbreekt. Zoals bijvoorbeeld het geval was bij phytophthora bij de aardappelen. Een brede bladgezondheid is voor ons daarom van groot belang, om ziektes zoals roest, meeldauw en cercospora het hoofd te bieden. Door deze te combineren met een goede bemesting kan de beheersing van bladziekten verbeterd worden.”
Naar het hele plaatje kijken
“Daarnaast is het ook belangrijk om naar het gehele plaatje te kijken, naar het volledige bouwplan van de teler. Een teler kan door de inzet van een specifiek ras in een andere teelt een voordeel behalen met de bestrijding van een plaag. Een voorbeeld van een dergelijke oplossing is een suikerbietenras met een resistentie tegen wortelknobbelaaltjes, dat recent geïntroduceerd werd op de markt. Het telen van dit ras zorgt voor een beheersing van deze aaltjes en dient zo als medicijngewas voor andere teelten, zoals (poot)aardappelen, peen of schorseneren.”
“Om in te spelen op de klimatologische uitdagingen, de beperkingen van het wettelijk kader en de vraag om te vergroenen, integreren we bij SESVanderHave deze concurrerende behoeften in onze research and development-pijplijn om nieuwe suikerbietenrassen te kweken. Deze nieuwe rassen worden uitgebreid getest op onze eigen proefvelden. Daarom investeren wij voortdurend in onze R&D-capaciteit om te kunnen anticiperen op de trends die zich voordoen in de teelt. State-of-the-artveredelingstechnologieën, bigdata-analyses, bio-informatica, gebruik van remotesensingtechnologieën en ouderwets veldwerk zijn essentieel.
Drone-gebaseerde fenotyperingsprojecten
“Samen met de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek startte SESVanderHave verschillende drone-gebaseerde fenotyperingsprojecten om ziektes te monitoren. Zo werden grote reeksen gegevens verzameld met genetische, genomische en fenotypische informatie van talrijke jaren van veldproeven in verschillende omgevingen. Met behulp van teledetectietechnologieën zoals drones, weerstations en bodemsondes in het veld kunnen de deskundigen van SESVanderHave precies v aststellen wat de genetische prestaties tussen zaaien en oogsten bepaalt. SESVanderHave kan methodologieën zoals genomische selectie gebruiken om te voorspellen welk type suikerbiet ze moeten ontwikkelen voor een bepaalde markt, rekening houdend met factoren zoals hitte en droogte. Door de combinatie van deze data verkregen door middel van weerstations, bodemsensoren en UAV[1]beeldvorming, worden nieuwe inzichten verschaft die zullen helpen om de uitdagingen van de klimaatverandering in de volgende decennia het hoofd te bieden.”
“De suikerbiet is een weerbaar gewas, dat zeker interessant is voor de teler. Er zijn vele uitdagingen in de sector, maar de rassen blijven evolueren en kweekbedrijven hebben positieve vooruitzichten. Wij zien ons als kweekbedrijf dan ook als een belangrijke schakel in de groene transitie en kunnen een positieve bijdrage leveren in de uitdaging om de toekomst van de suikerbietenteelt zeker te stellen.”
Dit is een artikel uit de Akkerbouwkrant. Wil je deze thuis ontvangen? Klik hier.